Dit zijn de gevolgen van negatieve gedachten (maar je kunt er iets aan doen)
Dagelijks worden we te pas en te onpas bestookt met negativiteit. Denk maar aan wat er op het journaal komt en de posts die op social media verschijnen: de positieve vibes zijn vaak ver te zoeken. Dus het is niet zo vreemd als je last hebt van negatieve gedachten. Maar wist je dat je brein ook van nature de neiging heeft om te focussen op al die negativiteit? En dat die gedachten ook meer blijven malen in je hoofd? Een natuurlijk fenomeen dus, maar ook met niet te onderschatten gevolgen als je er niet alert op bent.
In deze blog leg ik als psycholoog uit wat die negatieve gedachten betekenen voor je welzijn, en deel ik een paar tips.
Negatieve bias: niet zonder gevolgen
De reflex om vooral op al het negatieve te focussen, noemen we de negatieve bias. Samengevat: negatieve zaken vallen ons meer op en onthouden we beter. Dat mechanisme stamt uit de oertijd: toen was de alertheid op alles wat er fout kon gaan heel erg nuttig. Want die focus vergrootte de kans op overleven.
Vandaag leven we natuurlijk niet meer in die extreme overlevingsmodus van toen, maar toch komt onze ‘ingebouwde’ negatieve bias nog vaak in actie. Denk maar eens aan een mindere opmerking die harder binnenkomt en het complimentje dat veel minder lang blijft hangen.
Wat gebeurt er met je als je voortdurend focust op het negatieve?
- Je wordt ongelukkiger.
- Je ervaart meer stress en angst.
- Er ontstaat een tunnelvisie, want je brein ziet alleen maar waar jij je aandacht op richt, ook al gebeuren er andere, positieve zaken. Je raakt daardoor in een negatieve spiraal. Dit filmpje over selective awareness illustreert het heel mooi: https://www.youtube.com/watch?v=Ahg6qcgoay4
Kortom: je mentale welzijn krijgt een flinke opdoffer.
Wat kun je doen aan negatieve gedachten?
- Wees selectief in de informatie die je opneemt
Dompel jezelf niet onder in wat er allemaal misgaat in de wereld, want dat voedt je angsten continu. Zeker wanneer je van nature angstig bent of een angststoornis hebt, is het een goed idee om af en toe alle berichtgevingen letterlijk uit te schakelen en vooral: selectief te zijn in wat je bekijkt of leest. Dat geldt dus ook voor films, social media … - Focus op het positieve
Het is natuurlijk jammer dat er vooral in de media gefocust wordt op negatieve berichtgeving terwijl er ook zoveel mooie dingen in de wereld gebeuren. Probeer je op dat laatste te richten en volg bijvoorbeeld op accounts op social media die alleen positief nieuws verspreiden of waar je energie van krijgt. - Probeer te compenseren
Charlotte Labee (auteur van ‘Overprikkeld Brein’ en een interessante dame om te volgen) vertelde in een van haar podcasts dat als je je goed voelt, er drie positieve dingen nodig zijn om één negatief iets te compenseren. Als je je niet zo goed voelt, zijn er maar liefst twintig (!) positieve zaken nodig hebt om dat ene negatieve aan de kant te schuiven. Als je wilt werken aan een positievere mindset is het dus belangrijk om voldoende compensatie voor die negativiteit te zoeken. - Train je brein
Het goede nieuws? Je kunt je brein effectief trainen op een positieve focus en zo je tunnel verbreden. Want als je mindset positiever is, zul je ook meer positieve zaken zien. De tunnelvisie werkt ook in die richting natuurlijk. Het wordt zo als het ware een selffulfilling prophecy.
Dat vraagt wel wat oefening, maar je zal snel merken dat het steeds makkelijker gaat. Maak bijvoorbeeld eens een dagelijks of wekelijks lijstje van wat er wél goed gaat in je leven, van mooie dingen die je gezien hebt, van de zaken waarvoor je dankbaar bent, van fijne ontmoetingen of van deugddoende momenten voor jezelf…
Kortom: wat je aandacht geeft, groeit! Wat wil jij laten groeien?